Śmierć bliskiego człowieka to jeden z najtrudniejszych momentów życia. Pożegnanie, wspomnienia i niestety ziemska codzienność, czyli wszystkie formalności z jakimi trzeba się zmierzyć. Choć często jesteśmy blisko tej drugiej osoby, to po jej śmierci okazuje się, że nie wiedzieliśmy o niej wiele. Kredyty, chwilówki i inne długi pozostają obok samochodów, mieszkań i innych cennych elementów majątku. Śmierć to nie najlepszy moment na myślenie o pieniądzach, ale by nie odpowiadać za długi zmarłego całym swoim majątkiem, należy podjąć odpowiednie kroki. Kto dziedziczy długi? Jak sprawdzić czy zmarły spłacał kredyty? Jak wygląda spłata pożyczki po śmierci pożyczkobiorcy? I jak zabezpieczyć swoją rodzinę na wypadek śmierci, gdy ma się kilka pożyczek na koncie?
Spadek z dobrodziejstwem inwentarza
Do 2015 roku spadki bywały przyczyną niemałych problemów finansowych. Brak informacji o posiadanych długach zmarłego, a za to luksusowe rzeczy, które go otaczały, były powodem do radości w momencie dziedziczenia. W krótkim czasie okazywało się, że auto z salonu jest w kredycie, apartament nad morzem także, a jakby tego było mało, co chwilę dzwonią windykatorzy z firm pozabankowych. 18 października 2015 roku weszła w życie nowelizacja, która zmieniła prawo spadkowe. Przed tą datą, spadkobierca, który nie złożył wniosku o przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza, dziedziczył wprost, czyli w całości odpowiadał za długi zmarłego, bez względu na to czy przewyższały wartość majątku. Nie trudno jest się spotkać w takiej sytuacji z agresywną windykacją, bo przesłanie aktu zgonu nie zmienia faktu, że pożyczkę trzeba spłacić. Na szczęście od tej daty, jeśli nie złożysz w sądzie żadnego wniosku, dziedziczysz jedynie do wartości majątku. Zatem jeśli długi są na kwotę 200 tys., a majątek zmarłego to 150 tys. zł, to jedynie do tej kwoty jesteś odpowiedzialny za długi.
Spłata pożyczki po śmierci pożyczkobiorcy- kolejność dziedziczenia
Pożyczki i kredyty pozabankowe choć w kwestii spłaty po śmierci nie są regulowane odrębnymi przepisami, to stosuje się do nich ogólne przepisy KC, art. 922 oraz następne. Zgodnie z tym artykułem, w momencie śmierci na spadkobiercę przechodzą wszystkie prawa i obowiązki majątkowe osoby zmarłej. Zatem też spłata pożyczki po śmierci pożyczkobiorcy.
Jeśli zmarły nie pozostawił testamentu, spadek dziedziczą w następującej kolejności członkowie rodziny:
- dzieci i małżonek- dziedziczą w równych częściach,
- wnuki, jeśli dziecko nie dożyło otwarcia spadku (dziedziczą część przynależną rodzicowi),
- małżonek i rodzice (jeśli zmarły nie miał dzieci),
- rodzeństwo, jeśli jeden z rodziców nie dożył otwarcia spadku (po równo dzielona część przypadająca rodzicowi),
- zstępni rodzeństwa, jeśli ten nie dożył otwarcia spadku,
- dziadkowie, zstępni dziadków, dzieci małżonka spadkodawcy.
W pierwszej kolejności spadek przypada dzieciom i małżonkowi. I to to do nich należy spłata pożyczki po śmierci pożyczkobiorcy po przyjęciu spadku. Jeśli zmarły był singlem, nie miał dzieci, wówczas spadkobiercami są rodzice i rodzeństwo, gdy jedno z rodziców nie dożyło otwarcia spadku. W przypadku, gdyby nie znalazł się spadkobierca bądź wszyscy odrzucili spadek, spadkobiercą może być gmina, właściwa dla ostatniego miejsca zamieszkania zmarłego.
Jak sprawdzić, czy zmarły miał długi?
Każdy powinien zabezpieczyć się na wypadek śmierci, bez względu na wiek. Dlatego w każdym domu powinno być miejsce na dokumenty, które ułatwią przejście przez formalności po śmierci. W takim miejscu powinny się znajdować polisy na życie, umowy kredytowe, informacje dotyczące tego, w jakich bankach posiadamy rachunki, a także wszystkie inne dotyczące finansów. Niestety ludzie często nie chcą się dzielić nawet z bliskimi informacjami o złej sytuacji finansowej. A śmieć przychodzi nagle. Aby dowiedzieć się, czy zmarły miał długi, trzeba przejrzeć jego dokumenty, pocztę przychodzącą, sprawdzić historię w komputerze. W taki sposób możesz dotrzeć do informacji o długach spadkodawcy.
Ubezpieczenie kredytu i inne sposoby zabezpieczenia bliskich na wypadek śmierci
Choć ubezpieczenie kredytu wydaje się być drogim i niepotrzebnym dodatkiem, to chroni na wypadek śmierci. Powinny o nim pomyśleć osoby starsze, wykonujące niebezpieczne zawody, obciążone chorobą, zaciągające kredyty na wysokie kwoty, mające już kilka zobowiązań i każdy, kto chce odciążyć rodzinę w przypadku śmierci. Spłata pożyczki po śmierci pożyczkobiorcy nie jest najprzyjemniejszą rzeczą dla otrzymującego spadek. Dlatego koniecznie należy pomyśleć o tym wcześniej. Innym sposobem zabezpieczenia rodziny, oprócz ubezpieczenia kredytu, jest polisa na życie. I powinna ona opiewać na kwotę, która pozwoli na pokrycie długów.
Spłata pożyczki po śmierci pożyczkobiorcy jest koniecznością, jeśli przyjmiesz spadek. Nie regulując rat, narażasz się na wypowiedzenie umowy przez bank, firmę pozabankową, później sąd i ostatecznie egzekucję z majątku.
Przydatny artykuł. Sama muszę wprowadzić u siebie segregator z takimi najważniejszymi dokumentami.
Jedne z nielicznych przepisów, które zmieniły się na korzyść dla zwykłego Kowalskiego. Ja swojego „spadku” się w porę zrzekłem, bo dzisiaj klepałbym biedę pod którymś mostem 😀