Większość podatników zdaje sobie sprawę, że ma dwa główne obowiązki wobec organów podatkowych – po pierwsze obowiązek rozliczania się PIT (w rozumieniu przygotowania corocznego dokumentu zeznania podatkowego) – zwany inaczej obowiązkiem zeznaniowym, oraz obowiązek zapłaty wyliczonego podatku. Za ich niespełnienie mogą grozić odpowiednie konsekwencje, przewidziane w przepisach. Jak więc kształtuje się odpowiedzialność podatnika za błędy, oraz niezłożenie PIT 37? Co dzieje się w przypadku błędów? Czy można jakoś uniknąć odpowiedzialności?
Odpowiedzialność karno-skarbowa
Za niezłożenie deklaracji we właściwym terminie, a także za inne błędy w PIT 37 podatnik może odpowiedzieć na zasadach tak zwanego „oszustwa podatkowego” opisanego w przepisach z dnia 10 września 1999 r. Kodeks karny skarbowy (Dz.U.2020.19 t.j. z dnia 2020.01.08). Zgodnie z jego brzmieniem za nieujawnienie lub nie złożenie w terminie organom podatkowym deklaracji wbrew obowiązkowi – podatnik podlega grzywnie za wykroczenie skarbowe. W przypadku jeżeli podaje nieprawdę, lub taką prawdę zataja, przez co naraża podatek na uszczuplenie – podlega większej odpowiedzialności, już nie tylko karze grzywny, ale nawet karze pozbawienia wolności (albo obu tym karom łącznie).
Wyciąg z przepisów (kodeks karny skarbowy)
Art. 56. [Oszustwo podatkowe]
- 1. Podatnik, który składając organowi podatkowemu, innemu uprawnionemu organowi lub płatnikowi deklarację lub oświadczenie, podaje nieprawdę lub zataja prawdę albo nie dopełnia obowiązku zawiadomienia o zmianie objętych nimi danych, przez co naraża podatek na uszczuplenie, podlega karze grzywny do 720 stawek dziennych albo karze pozbawienia wolności, albo obu tym karom łącznie.
- 2. Jeżeli kwota podatku narażonego na uszczuplenie jest małej wartości, sprawca czynu zabronionego określonego w § 1 podlega karze grzywny do 720 stawek dziennych.
- 3. Jeżeli kwota podatku narażonego na uszczuplenie nie przekracza ustawowego progu, sprawca czynu zabronionego określonego w § 1 podlega karze grzywny za wykroczenie skarbowe.
- 4. Karze określonej w § 3 podlega także ten podatnik, który mimo ujawnienia przedmiotu lub podstawy opodatkowania nie składa w terminie organowi podatkowemu lub płatnikowi deklaracji lub oświadczenia lub wbrew obowiązkowi nie składa ich za pomocą środków komunikacji elektronicznej.
Pozostałe formy represyjne
Dodatkowymi niedogodnościami związanymi z nierozliczeniem deklaracji PIT 37 w terminie (lub z błędami) mogą być również ograniczenia w możliwości rozliczeń preferencyjnych. Dodatkowo podatnik nie rozliczający się w terminie, oraz nie płacący odpowiednio zobowiązania podatkowego powinien liczyć się z tym, że naliczone zostaną mu odpowiednie odsetki za opóźnienie.